Hoşluğun ailemizden gelen özelliklerle şekillendiğini biliyoruz. Genlerimiz bizi yönetiyor. Lakin birtakım alışkanlıklar çocuk yaşta fark edilmediğinde yüz gelişimini olumsuz tarafta etkileyip hem diş yerleşimini hem de çene gelişimini bozarak istenmeyen büyüme sıkıntılarına sebep olabiliyor.
Çocuklar büyürken genellikle ebeveynlerin gözleri daima çocuklarının üzerinde oluyor. “Ne vakit yürüdü?”, “Ne vakit, nasıl konuştu?”, “İlk dişi ne vakit sürdü?” üzere ayrıntıları daima takip ediyorlar.
Lakin birtakım alışkanlıklar var ki anne-babalar, alışkanlığın çocuğun gelişimini ne biçimde etkileyeceğini bilmediğinden çoğunlukla müdahelede geç kalınıyor ya da bu alışkanlıklara hiç müdahele edilemediğinden kalıcı yüz deformiteleri, çene geriliği, çene darlığı yahut ortodontik sorunlara sebep olabiliyor.
Çene ve yüz gelişimine tesiri olan 5 değerli alışkanlık ise birçok kişinin merak ettiği bir mevzu. Pekala, nedir bu 5 kıymetli alışkanlık?
1. Teneffüs tipi yüz gelişimini belirler
Sağlıklı bireylerde teneffüs burundan yapılır. Burun yollarını tıkayan rastgele bir etken varsa burundan alınan oksijen ölçüsü yetersiz kalır. Bu durumda ağız teneffüsü otomatik olarak devreye girer. Çocukluk çağında, bilhassa 3-6 yaş periyodu çocuklarda başlayan bu durum göz gerisi edilmemelidir.
Ağız teneffüsünün en değerli belirtisi, gece ağzın açık formda uyunması ve horlamadır. Genellikle yastık tükürük ile ıslanır. Ağız teneffüsü olan çocuklar kesinlikle bir kulak burun boğaz uzmanına götürülmeli ve sorunun nedeni araştırılmalıdır.
Çocuklarda ağız teneffüsü, büyük hacimli geniz eti ve bademcik sorunları, alerji nedeniyle oluşan burun tıkanıklığı, sık sık nezle olma ya da burundaki eğriliğe bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Burun yollarında tıkanıklığa sebep olan faktörler en erken yaşta ortadan kaldırılmalıdır. Geniz eti büyük olan çocuklarda ameliyat ile geniz eti alınmalıdır.
Ağız teneffüsü yapan bir çocuğun lisanı ağız tabanında, aşağıda konumlanır ve alt çene geriye gerçek büyür. Yanaklarda kasılma artar, olağan çene büyümesine ve diş gelişimine katkıda bulunan lisan, dudak, yanak istikrarı büsbütün değişir. Çocuk büyüdükçe yüzün dik istikamet yüksekliği artar ve bir mühlet sonra rahat bir biçimde dudaklarını kapatma konusunda çok zorlanır. Dişlerin ortasında açıklık ve üst çenede darlık meydana gelir.
2. Yutkunma formu kıymet taşıyor
Sağlıklı yutkunma sırasında lisanın ucu, üst damağın ön kısmının derin noktasına dayanır. Genellikle yüz ve diş sistemini bozan, yutkunma sırasında lisanın dişler ortasına girmesi ve daima ön dişlere yaslanmasıdır.
“Tongue trust” denilen bu alışkanlık nedeniyle dişler ortasında boşluk, üst çenede darlık, konuşma ve fonasyon sorunları oluşabilir .
3. Parmak emme düşündüğünüzden daha tehlikeli
Bebeklerin 0-12 ay ortasında muhtaçlık duydukları ve anne-babaların da yardımına koşan yalancı emzik alışkanlığı, bazen yerini parmak emme alışkanlığına bırakabilir. Parmak emme çok uzun yıllar devam edebilir ve tüm yüz gelişimini olumsuz istikamette tesirler.
Parmak emmeyi pak görmeyin; terk edilmesi en sıkıntı alışkanlıklardan biridir. Şayet 3 yaşından büyük olan çocuğunuz hala parmak emiyorsa kesinlikle ortodontist ve psikolog takviyesi almanızı öneririm.
4. Dik duruş sağlanmalı
Yanlışsız ve sağlıklı bir postür, tüm vücut gelişimi için çok kıymetlidir. Sırt ve bel kaslarını geliştirirerek dik duruşu kazanmak, tüm baş ve boyun duruşunu da dengelediğinden büyümekte olan bireylerde de, erişkinlerde de çene yüz bölgesindeki deformasyonların ve asimetrilerin önüne geçecektir. Daha sağlıklı ve fit bir görünüm kazanmasını sağlayacaktır.
5. Yalancı emzik, kalem ısırma, tek taraflı çiğneme ve gibisi alışkanlıklara dikkat!
Yalancı emzik en geç 4 yaşına gelmeden bırakılmalıdır. Daha uzun süren yalancı emzik kullanımı dişlerde kalıcı bozulmalara neden olabilir.
Kalem ısırma, ağıza daima bir şeyler sokarak emme ve ısırma, tek taraflı çiğneme üzere berbat ve sık tekrarlanan alışkanlıklar en kısa müddette terk edilmelidir.
Kaynak: Milliyet