ABDUSSAMET DOĞAN
Orta Asya’nın iki komşu ülkesi Tacikistan ve Kırgızistan, geçtiğimiz haftayı çatışmalarla geçirdi. 28 Nisan’da Taciklerin Kırgız hudut karakollarına ateş açmasıyla tırmanan tansiyonun art planında, yaklaşık 30 yıldır devam eden arazi tartışmaları, hudut uyuşmazlığı ve su paylaşımındaki ihtilaflar üzere çok sayıda neden var. Tacikistan’ın hudut bölgelerindeki sivil halkı silahlandırması ise, mümkün bir çatışmaya esasen hazırlanıldığını akıllara getirdi.
Siyasi gözlemcilere nazaran Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Kırgızistan’ın mevcut idaresine karşı güvensizlik duyuyor. Putin’in, Gürcistan ve Ukrayna örneklerinde olduğu üzere, “sözünü dinlemeyen” Kırgızistan’ın toprak bütünlüğünü sabote ederek merkezî hükümetin gözünü korkutmak istediği kaydediliyor. Çatışmaların patlak verdiği bölgede Rusların uzun yıllardır askeri üs kurmak istemesi, lakin Kırgız hükümetlerinin uzun müddettir buna müsaade vermemesi de, bu tahlili destekleyen bir öteki delil. Öte yandan, Rusya’nın, beklenen bir Kırgızistan-Türkiye yakınlaşmasına mani olmaya çalıştığı halinde bir yorum da mevcut.
Gelinen noktada, “Çatışmaları durdurduk” diyerek tarafları Rusya’nın Kazan kentinde “barış masası”na davet eden Moskova, tıpkı Ermenistan-Azerbaycan tansiyonunda yaptığı üzere diplomatik süreci de denetim etmeye ve durumu kendi lehine çevirmeye çalışıyor. Putin’in Kırım ve Kafkasya’dan sonra Orta Asya’da başlattığı satrancı nasıl yöneteceğini daima birlikte göreceğiz.
Kaynak: Yeni Şafak