Asya ile Ortadoğu ortasında stratejik bir pozisyonda yer alan Afganistan, tarih boyunca daima olarak büyük devletlerin hücumlarına maruz kaldı. Geçtiğimiz yüzyılın son çeyreğinde Sovyetler Birliği tarafından işgal edilen ülke, 1979-89 ortasında yıkıcı bir savaşa sahne oldu. ABD’nin el altından dayanak verdiği yerli ve yabancı savaşçılar (“mücahitler”) Sovyetler’i Afganistan’dan kovmayı başardı, lakin bu kez da rakip fraksiyonlar ortasında çatışmalar baş gösterdi.
İŞGAL SIKINTILARI KÖRÜKLEDİ
ABD’nin 11 Eylül 2001’deki akınların akabinde Afganistan’a başlattığı işgal, ülkedeki sorunların yalnızca daha da körüklenmesinden öbür bir sonuç doğurmadı. Afganlara inançlı bir ömür sağlanamadığı üzere, siyasî istikrarsızlık ve ekonomik kriz de giderek derinleşti. Taliban ise, işgal sonrası süreçte güçlü ve faal bir aktör olarak milletlerarası arenada uzunluk göstermeye başladı.
UFUKTA BELİRSİZLİK VAR
Fotoğraflar hoş, acılar gerçek
Batılı ülkelerin Afganistan’a ilgisi oryantalist bir çerçeveyle hudutlu. Fotoğraf sanatkarlarının ve belgeselcilerin “malzeme” gözüyle baktığı ülkede görüntüler hoş, lakin sorunlar gerçek. ABD’li fotoğraf sanatkarı Steve McCurry’nin 1984’te bir mülteci kampında çektiği “Afgan kız” portresi, bu hususa dair en ünlü örnek. 2002’de kimliği “Şerbet Gula” olarak tespit edilen kız, McCurry’ye dünya çapında şöhret kazandırırken, Gula durumu yıllar sonra fakat öğrenebilmişti. Üstelik fotoğrafın çekimi için ailesinden müsaade alınma gereği bile duyulmamış, Gula’yı 1985’te “kapak kızı” yapan National Geographic mecmuası de rastgele bir etik tasa taşımamıştı.
Kaynak: Yeni Şafak