Son dakika… İncirlik Üssü ABD kullanımına kapatılır mı? Mete Fayda CNN TÜRK’te kıymetlendirdi

Güvenlik siyasetleri uzmanı Mete Fayda’nın açıklaması şu formda; Olağanda biliyorsunuz, bu Adana’daki İncirlik Üssü’nde bir yanlış bilgi vardı. Buranın kurulması ile ilgili karar biz NATO’ya girdikten sonra  söylendi diye bir tabir vardır aslında 2. Dünya Savaşı’nda da bir konferansta alınıyor. Stalin Churchill ve ABD liderlerinin buluştuğu ortamda bir sonra yapılacak müdahaleyle ilgili Adana’da bir üs kurulması kararı o tarihte alınıyor. Türkiye’ye ABD’li istihkam taburu geliyor ve ABD’li taburunun marifetiyle bu üs açılıyor. Aslında tarihi kuruluşuna baktığınızda 2. Dünya Savaşı’na denk gelen bir üs. O vakitte değeri neyse şu anda ehemmiyeti birebir. Hiç değişmedi. Değerini hiçbir biçimde yitirmiş değil.

Ben İncirlik Üssü’nün kuruluşundaki ana mutabakat neydi, onun bir ismini koyarak söyleyelim. O muahedenin adı  Savunma ve Ekonomik işbirliği. Kiminle, ABD ile. Bu muahedenin içeriğini okuyacak olursak. Başlangıç olarak herkes şunu söyler; Türkiye’nin savunma endüstrisinin güçlendirilmesi, savunma işbirliğinin artırılması ve Türkiye’nin ekonomik olarak büyümesine katkı sunulması için bir mutabakat imzalanıyor.  Muahedenin içeriği bu.  Yaşanacak sıkıntılarda ABD çözmek için uğraş göstereceğini söylüyor.

İşin ucu burada kopuyor. 1975’te o zamanki Ulusal Cephe Hükümeti, Süleyman Demirel, Erbakan ve Türkeş’in birlikte kuruduğu hükümette alınan karar o kadar yanlışsız ki… Biz vakit zaman şunu tartışırız, “İncirlik Üssü kapatılsın mı, kapatılmamalı mı?” Tartışması aslında soykırım ile tartışılması gereken bir husus değildir.  Türkiye’ye askeri ambargo uygulamaya başladıkları gün kapatılması lazım.  O vakit Türkiye şu karşılığı veriyor ABD’lilere; Siz savunma mutabakatını tek taraflı feshettiniz.

Yaptığınız atılım, size yapılan atak ile birebir oranda olursa mantıklı olur. Siz soykırım ile ilgili kararı İncirlik Üssü’nün kapatılması değil. Caatsa’nın yaptırımı İncirlik Üssü’nün kapatılmasıdır. Zira bu tek taraflı bir fesih kararıdır. Ben seninle muahede imzalıyorum sen bırak ambargo yapmayı beni destekleyeceğini söylüyorsun  onları geçip bana ket vuruyorsun. Bu zati bir fesih kararı. 

Bence 1975’te o devrin hükümetinin verdiği karar şu anda uygulanabilecek bir karardır. Hükümet o periyotta şunu diyor; Alın kararınızı gidin düzeltip gelin. 1975’ten sonra 76 yılında, bir muahede imzalıyoruz biz ABD ile. Üssülerin tekrar kurulması için. Ambargoyu kaldırın o denli gelin diye kural koştuk , kaldırmazsanız bu yükümlülüğe giremez diyorlar. O sırada ABD, Türkiye’deki üsleri alıyorlar İran’a götürüp İran üzerinden bölgeye dinleme yapıyorlar. 1978’de İran’da ihtilal olunca yapacak seçenekleri kalmıyor.

1976’da bunlar yaşanırken Süleyman Demirel devrinde süreksiz bir kararla 4 tane yere biz açma kararı veriyoruz. Bunlardan 4’ü de ana dinleme üssü. 1 yıllığına süreksiz olarak açıyoruz. Yeniden o periyotta bir muahede metni var. 1980’de imzalanan muahede metnine çok misal bir muahede.

Buradaki konu şu; Muahedenin gereğine yapılıp yapılmasına yansınızı vermek zorundasınız. Soykırımın karşılığı diğer biçimde verilmeli. ABD ile bizim savunma iş birliği mutabakatı tek taraflı feshedilmiştir. İncirlik üzere üslerin kapatılması bence hukuken bir gerekliliktir.  76’daki görüş çok yanlışsız bir görüş. Bugün olsa ben de bugün altına imzamı atarım. Bir mutabakat içerisinde ikimiz karar veriyoruz, ve siz oyun bozuyorsunuz.  O hareket o gün yapıldığı için 1 sene geçmeden gelen tekrar Amerikalılardı. ABD dünyaya hakim olsaydı Irak’tan çekilmezdi. Bu alanı, Asya’daki bütün misyonlarının üssü Türkiye’dir.

İncirlik üzerindeki ABD faaliyetleri NATO kapsamı misyonlarıyla kısıtlanıyor. ABD çıkarları için değil NATO ile bir arada yürütebileceğiniz vazifeler kapsamında kullanabilirsiniz diye bir atıfta bulunuluyor.

Adana Üssü çok tartışmaya açılan alakalar gerginleştiğinde birinci akla gelen. İncirlik üssü ABD için çok şey tabir eder.

1975’teki Dünya’yı düşünün. Karşınızda bir doğu bloğu var birebir vakitte ekonomik kriz var. Türkiye’de terör azmış durumda. 1975’te alınan karar 76’da ABD’liler ile uzlaşma noktasına sizi getirebiliyor. Benim inancım şu; Ülkeler hayırları ile bedel kazanırlar. Yanlışsız yerde yanlışsız formda hayır dediğiniz yerde yükselirsiniz.

O periyodun pozisyonuyla  şu andaki periyodun konumu çok benziyor. 79’u düşünün İran’da ihtilal oluyor. O vakit ABD’nin bir numaralı düşmanı İran. Gerisinden Rusya bölgede faaliyetlerini artırdı. Kaçınılmaz olarak en kıymetli ülke Türkiye. Şimdiki tablo ile bir benzeşi var. 

Türkiye kullanacaksa kartını, en hakikat yerde en mantıklı formda kullanmak zorunda. Türkiye’de uzlaşamayanların bile uzlaştığı bir husus var ABD’nin potansiyel bir tehdit olduğu.